Ev Hemodiyalizi

Bugün Türkiye’de, 50.000’i aşkın hasta, haftada üç kez hemodiyalize girmek için bir hastaneye veya diyaliz merkezine gitmektedir. Diyalizde geçen dört saate, hazırlık, yol gibi ilave zaman kayıpları ve çoğu hastada diyaliz tedavisi sonrasında uzunca bir süre devam eden bitkinlik, yorgunluk da eklendiğinde neredeyse tüm gün kaybolmaktadır. Bazı hastalar bunu “haftanın dört güne inmesi” olarak tanımlamaktadır. Bu da kişileri gerek sosyal ve iş yaşamından, gerekse daha fazla diyalizin kazandıracağı avantajlardan vazgeçmek durumunda bırakmaktadır.

Ev hemodiyalizi sayesinde elde edilen konfor, özgürlük dışında, asıl önemli kazanç hastaların daha uzun sürelerle diyaliz olabilmesine olanak tanımasıdır (en çok tercih edilen şekil haftada üç gün, sekiz saat diyalizdir). Haftada üç gün dört saat yerine, sekiz saat diyaliz olması durumunda kanda biriken zararlı maddelerin temizlenmesi artmakta, buna bağlı olarak da hastanın yaşam süresi ve kalitesi artmaktadır. Diyaliz süresi dört saatten sekiz saate çıktığında diyaliz sonrası halsizlik olmamakta, diyalizde tansiyon düşmesi ve kramp görülmemektedir. İştah artmakta, kanda protein-albümin düzeyi yükselmekte, gerçek kiloda artış ortaya çıkmaktadır.

Dünyada uzun yıllardan beri uygulanan ev hemodiyalizi yöntemi, standart diyalizin zorluk ve eksikliklerini giderebilmek üzere ülkemizde de 2010 yılı sonlarında başlatılmıştır. Ev hemodiyalizi, hastaya kendi tedavi planını yapabilme, dolayısıyla kendi hayatını yönetme özgürlüğünü verir. Daha iyi ve daha aktif bir ev, aile, sosyal ve iş yaşamı sağlar. Ev hemodiyalizine geçen hastalar, yaşam kalitelerinde yükselme olduğunu, kendilerini daha enerjik ve mutlu hissettiklerini, daha iyi uyuduklarını ifade etmektedirler. Kişiye özel makine kullanımı sonucunda, hijyen açısından olumlu sonuçlar sağlanır. Merkez hastalarına göre herhangi bir sebepten hastaneye yatma ihtimali daha azdır. Damar yolu problemi ya da enfeksiyonu daha seyrek görülür. Diyaliz süresini uzatabilmeye imkan verir, hatta günümüz koşullarında ancak ev diyalizi ile uzun diyaliz mümkün olabilmektedir. Herhangi bir klinikte diyalize giren hastalar en fazla 3 gün 4’er saat diyaliz yapabilmektedir. Bu süreyi uzatmak gerek mevcut hasta sayısı, gerekse bir merkezde 8 saat kalmanın zorluğu nedeniyle pratikte sağlanamamaktadır.

Diyaliz hastası olmanız sebebiyle iş hayatınızı bitirmiş iseniz, iş hayatınıza geri dönmeniz ya da öğrenci iseniz, eğitim hayatınızı kısıtlamadan sürdürmeniz ev hemodiyalizinin en önemli avantajlarındandır. Ev hemodiyalizi hastalarımızın yüzde doksanından fazlası, diyalizini gece uyurken yapıyor ve gündüz bütün günleri onlara kalıyor, hastaların yarısından fazlası ise aktif olarak çalışıyorlar.

Ev hemodiyalizine başlamak için, bir nefrolog tarafından muayene edilmeniz gerekir. Ardından, en az iki ay süren ve diyaliz merkezindeki diyaliz seanslarınız sırasında gerçekleşen temel eğitime başlarsınız. Eğer diyalizi, siz değil bir yakınınız size uygulayacak ise yakınınız eğitime alınacaktır.

Eğitim devam ederken, evinizin HHD için uygunluğunu kontrol etmek ve herhangi bir düzeltme yapılmasının gerekip gerekmediğini görmek için eviniz teknik olarak incelenecektir. Diyaliz makinesinin yanı sıra yardımcı ekipmanlar, teknik servis tarafından tercihinize uygun bir yere kurulacaktır. Ev hemodiyalizini gerçekleştirmek için ayrı bir odaya ihtiyacınız yoktur. Makine için evde biraz alan (örneğin oturma ya da yatak odasında) ve tek kullanımlık malzemeler için bir depo odası yeterlidir. Eğitimin tamamlanması ve İl Sağlık Müdürlüğü’nün onayıyla birlikte ev hemodiyalizinize başlayabilirsiniz. İlk üç veya gerekirse daha fazla seans sırasında hemşireniz ve teknisyeniniz size eşlik edeceklerdir.